Auteur:

Gepubliceerd op: 29-01-2020

De krant Het Nieuwsblad publiceerde deze maand 'De Rusthuiswijzer’ met als kop ‘Vergelijk hier alle rusthuizen: hoeveel kosten ze, wat krijg je en wat zeggen de bewoners’. Naast online fiches van alle Vlaamse woonzorgcentra die de lezer moeten helpen bij de keuze van een woonzorgcentrum, verscheen ook een meerdaagse artikelenreeks over de ouderenzorg.

De VVSG juicht toe dat een krant aandacht had voor een van de grootste maatschappelijke uitdagingen, nl. de zorg voor onze ouderen. We betreuren evenzeer dat de reeks de lezer achterlaat met een eenzijdig, stereotiep en negatief beeld van de woonzorgcentra, met onvoldoende aandacht voor de vernieuwende, mensgerichte trends en dynamieken die er vandaag volop spelen. De VVSG zal hier ook in de toekomst samen met haar leden op blijven inzetten.

Weinig zicht op échte kwaliteit van leven

De fiches zijn gebaseerd op een vragenlijst, ingevuld door de helft van de woonzorgcentra en aangevuld met gegevens afkomstig van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, waarvan sommige data verouderd zijn. Het dossier focust op bijvoorbeeld de dagprijs, de oppervlakte van een kamer, het aantal personeelsleden (overdag én ‘s nachts), de prijs van een pintje in de cafetaria, en dergelijke meer. Geen onbelangrijke aspecten, maar behoorlijk standaard, ongenuanceerd en ver van voldoende om wat ‘kwaliteit’ is te omvatten en om woonzorgcentra met elkaar te vergelijken. Doortastende vragen over de inspraak en participatie van bewoners en familie, of de samenwerking met de buurt ontbraken, hoewel ze een waaier van waardevolle inhoud hadden kunnen opleveren over de échte kwaliteit van leven, wonen en zorg in het woonzorgcentrum.

Een (onbedoelde) rangschikking op basis van criteria die niet perse iets met (inzet op) kwaliteit van bestaan van bewoners te maken hebben, kan misleiden.

Eenzijdige beeldvorming

In de artikelenreeks zet de krant vooral knelpunten in de verf, zoals het schrijnende tekort aan personeel en de betaalbaarheid van de ouderenzorg. Het zijn elementen die ook de VVSG beroeren en het is goed om in de media een medestander te hebben die deze problemen aankaart. Van een dossier van deze omvang verwacht je echter meer evenwicht: dat het ook de innovatieve praktijken brengt en de warme verhalen, die hoop en inspiratie geven zonder de realiteit en complexiteit uit het oog te verliezen. Dat gebeurde enkel met het verhaal over het Tubbe-model. Dat de vox populi in de krant aangaf nooit naar het woonzorgcentrum te willen verhuizen, mag ons met dergelijke beeldvorming in de media niet verbazen.

De VVSG en zoveel mensen uit de woonzorgcentra herkennen zich niet in de Rusthuiswijzer. Het moet ons motiveren om verder te schrijven aan ons eigen verhaal.

Zorg voor de mens centraal, begint lokaal

Vele woonzorgcentra maken al de omslag van een medisch georiënteerde zorginstelling naar een woonleefgemeenschap, waar het draait om een visie en een attitude. Waar een personeelslid er bewust voor kiest om in de ouderenzorg te werken om de bewoner een tweede thuis te bieden als het thuis niet meer gaat.

We doen dat onder andere met onze actie 'Zorg voor de mens centraal, begint lokaal' waar we de sterktes van lokale besturen extra in beeld brengen, tal van lokale praktijken in de kijker zetten en lokale besturen prikkelen om verder in te zetten op zorg.

We doen dat door Wonen en Leven zoveel mogelijk op de agenda te zetten. Op het congres ‘wonen en leven in het woonzorgcentrum’ keken we vooral vooruit: naar wat de toekomst zal brengen.

In de week van 2 maart is het Expeditie Zorg en nodigen we de commissieleden van het Vlaams Parlement en de kabinetsmedewerkers van minister Beke en de minister zelf uit om een dag mee te draaien in een zorgvoorziening.

Wij blijven alvast zo doorgaan, samen met u!

 

Piet Van Schuylenbergh, directeur Mens bij de VVSG

De wijzer was ook voer voor debat in het Vlaams Parlement. De vragen aan de minister betroffen vooral de betaalbaarheid en de kwaliteit van zorg.

Piet Van Schuylenbergh